Darçının insan orqanizmasına faydaları
Darçın çox dadlı ədviyyatdır. Darçın, elmi olaraq Cinnamomum olaraq bilinən ağacların daxili qabığından hazırlanmış bir ədviyyatdır. İki əsas darçın növü var: Seylon darçını: “Həqiqi” darçın kimi də tanınır, digəri Cassia darçındır. Bu gün daha çox yayılmış və insanların “darçın” olaraq adlandırdığları növdür.

Darçın, darçın ağaclarının gövdələrini kəsərək hazırlanır. Daha sonra daxili qabığı və odun hissələri çıxarılır. Qurudanda darçın çubuqları deyilən qıvrılan rulonlar yaranır. Bu çubuqlar darçın tozu yaratmaq üçün üyüdülə bilər. Darçının qoxusu və dadı qarışıq sinnemaldehiddə olduqca yüksək olan yağlı hissəsinə görədir. Cinnamonun sağlamlıq və maddələr mübadiləsinə təsiri də böyükdür.
Tərkibində yüksək miqdarda antioksidan var
Antioksidantlar bədəninizi sərbəst radikalların yaratdığı oksidləşdirici zərərlərdən qoruyur. Darçın, polifenol kimi güclü antioksidanlarla zəngindir. Aparılan təcrübələrə əsasən, 26 ədviyyatın antioksidan aktivliyi ilə müqayisə edildikdə, darçın sarımsaq və kəklik otunu da geridə qoymuşdur. O qədər güclüdür ki, darçın təbii qida qoruyucu kimi istifadə edilə bilər.
İltihab əleyhinə xüsusiyyətlərə malikdir.
İltihablanma inanılmaz dərəcədə vacibdir. Vücudunuza infeksiyalarla mübarizə aparmağa və toxuma zərərlərini düzəltməyə kömək edir. Ancaq iltihabın xroniki olduğu bir problem ola bilər və darçın bu baxımdan faydalı ola bilər. Tədqiqatlar göstərir ki, bu ədviyyat və antioksidanlar güclü bir antiinflamatuar xüsusiyyətə malikdir.
Darçın ürək xəstəlikləri riskini azalda bilər.
Darçın, dünyadakı ən erkən ölüm səbəbi olan ürək xəstəlikləri riskini azalda bilər. Tip 2 diabet xəstələrində gündə 1 qram və ya təxminən yarım çay qaşığı darçının qan markerlərinə faydalı təsir göstərdiyi sübut edilmişdir.
Toxumaların insulinə həssaslığını artıra bilər.
İnsülin maddələr mübadiləsini və enerji istifadəsini tənzimləyən əsas hormonlardan biridir. Qan şəkərini qan dövranınızdan hüceyrələrinizə daşımaq üçün də vacibdir. Problem bir çox insanın insulinin təsirlərinə qarşı davamlı olmasıdır. Darçın, bu vacib hormonun işinə kömək edərək insulin müqavimətini əhəmiyyətli dərəcədə azalda bilər.
Qanda şəkər səviyyəsini azaldır.
Darçın qan şəkər salma xüsusiyyəti ilə məşhurdur. Darçın insulin müqavimətinə müsbət təsirlərinin yanında bir çox mexanizmlə qan şəkərini azalda bilər. İlk olaraq darçın yeməkdən sonra qan dövranına girərək qlükoza miqdarını azaldır. Bunu həzm sisteminizdəki karbohidratların parçalanmasını yavaşlatan çox sayda həzm fermentinin qarşısını alaraq edir. İkincisi, darçın içindəki bir qarışıq insulini təqlid edərək hüceyrələrə təsir edə bilər. İnsulin özündən daha yavaş hərəkət etsə də, hüceyrələrinizdəki qlükoza tutma sürətini çox artır.
Neyrodejenerativ xəstəliklərə faydalı təsir göstərə bilər.
Neyrodejenerativ xəstəliklər beyin hüceyrələrinin quruluşunun və ya funksiyasının itkisi ilə xarakterizə olunur. Darçın içərisində olan iki birləşmənin beyində tau adı verilen Alzheimer xəstəliyinin əlamətlərindən biri olan protein artımını maneə törətdiyi görünür.
Göbələk infeksiyaları ilə mübarizə aparmağa kömək edir.
Darçının əsas aktiv maddələrindən biri olan darçın aldehidi müxtəlif infeksiyalarla mübarizə aparmağa kömək edə bilər. Cinnamaldehid, infeksiyaları azalda bilən və diş çürüməsi və ağız qoxusuyla mübarizədə kömək edə biləcək antifungal və antibakterial xüsusiyyətlərə malikdir.
Darçının yan təsirləri hansılardır?
Hər şeydən çoxu zərərli olduğu kimi gündə 2,5 çay qaşığı darçından çox istehlak etmək bəzi yan təsirlərə səbəb ola bilər.
Qaraciyər üçün zərərli ola bilər.
Xərçəng riski yarada bilər.
Ağız yaralarına səbəb ola bilər.
Qan şəkərinin tənzimlənməsi bir fayda olaraq görülsə də, həddindən artıq istehlak halında darçın qan şəkərinin çox azalmasına səbəb ola bilər ki, bu da bir çox sağlamlıq problemi gətirir.
Hər hansı bir dərman istifadə edirsinizsə, həkiminizlə məsləhətləşmədən darçın istehlak etməməyiniz tövsiyə olunur. Məsələn, Cassia darçınında yüksək miqdarda kumarin var ki, bu da qaraciyərin toksikliyinə və çox miqdarda istehlak edildikdə zədələnməyə səbəb ola bilər. Paracetamol, asetaminofen və statinlər kimi qaraciyərinizi təsir edə biləcək dərmanlar qəbul edirsinizsə, darçının çox olması qaraciyərin zədələnməsini artırır. Ayrıca, darçın qan şəkərinizi azaltmağa kömək edə bilər, buna görə diabet üçün dərman qəbul edirsinizsə, darçın bu dərmanların təsirini artıra bilər və qan şəkərinizin həddindən artıq düşməsinə səbəb ola bilər
Gündəlik istifadə dozası nə qədərdir? Kassiya darçını zəngin bir kumarin mənbəyidir. Seylon darçınında yalnız iz miqdarı kumarin var. Gündəlik istehlak dozasını təyin edərkən istehlak olunan darçının müxtəlifliyinə diqqət yetirmək çox vacibdir. Təəssüf ki, çoxsaylı tədqiqatlar aşırı miqdarda istehlak edilən kumarinin qaraciyər toksikliyinə və zərərinə səbəb ola biləcəyini tapdı. Bir qram Seylon darçınında 0,1 milliqram kumarin, Çin tarçınında 3,8 milliqram var. Avropa Qida Təhlükəsizliyi Təşkilatı (EFSA) tərəfindən edilən qiymətləndirmədə, 70 kq çəkili insan üçün gündə qəbul edilə bilən kumarinin maksimum miqdarı 7 milliqram olaraq təyin olunub.