Makhunik-İranın 1500 illik cücələr kəndi
Makhunik, 1500 il əvvəl İranın şimal-şərqində qurulan bir kənddir. Əfqan sərhədindən 75 km uzaqlığda yerləşir. 100 il əvvəl burada yaşayan insanların boyu təxminən 1 metr uzunluğunda, ortalama boydan 50 sm daha qisa idi. Səbəbi isə çox qəribədir. Makhunik kəndi haqqında maraqlı məlumatlar.

İran-Makhunik kəndi
Qulliverin səyahəti romanında danışılan cücələr şəhəri olan Lilliput şəhərini xatırlatan Makhunik dünyadakı fantastik yerlərdən biridir.
100 il əvvələ qədər İranın Makhunik kəndində yaşayan insanların boyu 1 metr qədər idi. Makhunik İranın şimal-şərqində 1500 il əvvəl qurulmuş bir kənddir. Əfqan sərhədindən 75 km uzaqlığda yerləşir.
2005-ci ildə ərazidə mumyalanmış bir insan cəsədi tapıldı. Bundan sonra Makhunikin də “Cücələr şəhəri”nə aid olunduğu bilindi. Mütəxəssislər mumyanın 400 il əvvəl yarımçıq uşaq cəsədi olduğunu açıqlasa da bi vaxtlar Makhunikdə yaşayan kəndlilərin boyunun normaldan daha az olduğu iddiaları davam etdi.
Kəndlilərin boyunun qısa olmasının ən böyük səbəbi az qidalanmaları idi. Bu quraq bölgədə heyvandarlıq edilmirdi. Sadəcə turp, taxıl, arpa və xurma kimi bitkilər yetişdirilirdi və qidalanma da bunlardan ibarət idi. Kəndin ən qəribə xüsusiyyətlərindən biri İran mətbəxində və qonaqpərvərliyində vacib yeri olan çaya qarşı pis yanaşma idi.
Makhunik kəndinin tarixi memarı və gələnəksəl yaşamı mövzusunda muzey işləri görən 61 yaşındakı Əhməd Rahnama əvvələr oralarda çay içməyin sadəcə pis vərdişə bağlı olduğu deyilən bir inanc var idi.
20-ci əsrin ortalarında yolların çəkilməsiylə bağlı Makhunik kəndliləri də İranın digər bölgələri kimi düyü, toyuq kimi qidalara əlçatan oldu.
Makhunik kəndində yaşayan 700 nəfərin boyu bugün orta boya sahib olsa da ata-babalarının boyunun nə qədər qısa olduğunu xatırladacaq bir çox şey var.
Bu bölgəni araşdıran yazarlardan biri gördüklərini belə açıqlayıb
“Köhnə kənddəki 200 evdən 70-nin hündürlüyü çox azdır. Bu evlərdən əyilib birinə girincə özümü oturma otağında tapdım. 10-14 kv metrlik böyüklükdə bu otağın bir kənarı taxıl anbarı, bir hissəsi ocaq, digər hissəsi isə yataq yeri olaraq istifadə olunur. Evlərin bu qədər balaca olmasının səbəbi tək insanların qısa boylu olması deyil. Evlərini tikmək, isitmək və sərinləşdirmək üçün daha rahat idi. Ayrıca ətraf mühitə uyğun olduğu üçün də işğalçıların buranı tapmağı da rahat deyildi. Kənddə həyat bugün də asan deyil. Gənclər iş tapmaq üçün başqa yerlərə getmək məcburiyyətində qaldı.
İş üçün şəhərə gedən gənclər kəndə pul və qida göndərirlər. Qadınlar burada toxuma işləri görürlər. Yaşlılar isə dövlər köməyi ilə yaşayırlar. Lakin hər şey əvvəldən daha yaxşıdı