Sağlam qidalanmağa necə keçmək lazımdır?

Balansı saxlayın

sağlam qida

Ən yaxşı pəhriz balanslı pəhrizdir. Yəni kifayət qədər yağlar, zülallar və karbohidratlar istehlak etməlisiniz, gundə 4-5  dəfə az porsiyalarda yeməlisiniz. Dadlı yeməkdən özünüzü məhrum etməyin, lakin alınma şirniyyatları təzə meyvəli yoqurtlara, muslilərə və ya bananlı smuzilərə dəyişin. Bundan əlavə, çalışın özünüz bişirin, çatdırılma xidməti və fastfooddan istifadə etməyin – belə halda siz istifadə olunan yağ və duz miqdarına nəzarət edə biləcəksiniz.

Kalorini təqib edin

kalori

Kalori – qidada olan enerjidir. Siz nə qədər aktiv həyat tərzi keçirirsinizsə o qədər çox kalori alinmalıdır (və əksinə). Sutkada kalori alma miqdarı hamiləlik, əmzirmə və bir sıra xroniki xəstəliklər daxil olmaqla yaşdan, cinsdən və orqanizmin bəzi xüsusiyyətlərindən asılıdır.

Günlük kalori miqdarı:

• Qadınlar və yaşlılar – gündə 1600 – 2000 kalori
• Aktiv qadınlar və az aktiv kişilər – gündə 2000 – 2400 kalori
• Aktiv kişilər – gündə 2400 – 3000 kalori

Siz yediyiniz hər bir kalorini saymaq məcburiyyətində deyilsiniz, lakin gündəlik hər bir yeməyin kalori dəyərini təsəvvür etsəniz, əlavə bir səy olmadan sağlam bir menyu yaratmağı öyrənəcəksiniz.

Hisslərinizə diqqət yetirin

Diyetoloqlar deyir ki, siz düzgün bəslənməyə yeni başlayırsınızsa, kiçik uşaqlar kimi yalnız həqiqətən ac olduqda yeyib və doyduğunu hiss edəndə dayanmalısınız. Böyüklər bu siqnalı iqnor edir ac olmadığı halda belə yeməyə davam edirlər. Bu da öz növbəsində, qədərindən artiq yemək və uzun müddətdən sonra – doyma siqnalını hiss etmək qabiliyyətini itirmək və kökəlməyə gətirib çıxarır.

Unutmayın:

Aclıq – bir şey yemək istədiyinizdir. Bədən mədənin boş olduğunu və qanda şəkərin səviyyəsinin aşağı düşdüyünü göstərərək beyinə siqnal göndərir. Aclıq əlaməti olaraq mədədə kiçik spazmlar və gurultular ola bilər. İnsan bir müddət aclığa fikir verməyə bilər, lakin bu nə qədər çox davam edərsə insan bir o qədər yeməkdən başqa fikrini heç nəyə cəmləyə bilmir.

Doymaq – qida tələbatının ödənilməsi hissidir. Doymaq, mədənin beyinə göndərdiyi məmnunluq siqnalıdır, və yaxın 3-4 saat ərzində sizdə acliq hissi yaranmayacaq.

İştah – yeməyin dadını hiss etmək istəyi, eləcə də ən sevimli yeməklərimizdən əldə etdiyimiz zövqdür. Adətən iştaha görmə və qoxu orqanları, həm də qida haqqında düşüncələrlə bağlıdır.

Qidanızı müxtəlif edin

Müxtəlif qidaların qəbul edilməsi vitamin kompleksləri şəklində əlavələr etmədən bütün lazımi qidaları əldə etməyə kömək edəcəkdir. Xatırla ki, bədənimizin kifayət qədər enerji qazanmaq üçün zülallar, yağlar və karbohidratlara ehtiyacı var. Məhz bu elementlər bizim ürəyimizi döyünməyə, əzələlərin normal fəaliyyət göstərməsinə, beynin aktiv qalmasına kömək edir.

Faydalı maddələrin əsas mənbələri:

Doymamış yağlar: zeytun yağı, qoz-fındıq və yağlı balıq

Karbohidratlar: buğda, meyvə, tərəvəz, paxlalı bitkilər və az yağlı süd məhsulları

Zülallar: hər növ balıq, dərisiz quş əti, süd məhsulları və paxlalı bitkilər

Buna minerallar və su əlavə edin.

Qidaların tərkibində insan orqanizminin sağlamlığı üçün zəruri olan digər maddələr də var:

Liflər – qanda şəkərin və xolesterolun səviyyəsinə nəzarət edir, eyni zamanda bağırsağın normal fəaliyyətindən məsuldur. Onlar buğda, meyvə, tərəvəz və qoz-fındıqdan əldə edilir.

Fitoximikatlar – xərçəng hüceyrələrinin qarşısını ala biləcək bitkilərin aktiv komponentləridir.

Antioksidantlar – meyvə və tərəvəzlərdə olur və hüceyrələri azad radikalların yaratdığı zərərlərdən qoruyur.

Miqdara nəzarəti unutmayın

Miqdara nəzarət – sağlam və balanslı qidalanmağın açarıdır. Sevdiyiniz yeməklərdə yüksək miqdarda yağ, duz, şəkər və ya kaloriya varsa, onların sayını məhdudlaşdırın və ya sağlam alternativlər axtarın.